bna
X
◀ terug naar overzicht

Gemaal te Lijnden

Fotografie: JVD (o.a.)

Het gemaal Lijnden is in 1848-1849 gebouwd en heeft, samen met de qua technische opzet identieke gemalen Leeghwater en Cruquius, het Haarlemmermeer droog gepompt. Het gemaal werd gebouwd in opdracht van de Staatscommissie van beheer en toezicht voor de droogmak­ing van de Haarlemmermeer Het bouwkundig ontwerp is van J.A. Beijerinck. Het gebouw is in neo-gotische stijl en in baksteen opgetrokken het is een mooi voorbeeld van de uit Engeland afkomstige industriële bedrijfsgebouwenbouwtrant.

Oorspronkelijk was het gemaal uitgerust met een stoommachine van 360 pk, welke via gietijzeren balansen acht zuigerpompen aan­dreef, zoals nu nog is te zien bij het gemaal De Cruquius. Het gemaal heeft vele wijzigingen ondergaan. De belangrijkste aanpassing vond plaats in 1893. Toen werden de installaties van het gemaal geheel vernieuwd , waarbij onder andere de pompen werden vervangen door twee grote centrifugaalpompen, die werden geplaatst in nieuwe vleugels tegen de machinekamer. In 2005 werd het gemaal buiten bedrijf gesteld na de ingebruikname van het ernaast gebouwde nieuwe gemaal Lynden.

Het oude gemaal, inmiddels aangemerkt als rijksmonument, wordt in 2012 door het Hoogheemraadschap van Rijnland overgedragen aan de Nationale Maatschap­pij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed (BOEi). Op 2 maart 2015 opende hier restaurant Bij Qunis, van topkok Ronald Kunis, die eerder bekendheid verwierf als chefkok van het Amsterdamse restaurant De Kas. De restauratie van de machinekamer werd in mei 2015 opgeleverd; naar een passende herbestemming voor dit deel van het gemaal wordt nog gezocht.

Projectbeschrijving ▶